Extreem Nederland

Extreem. Het is nogal een krachtig woord en roept bij verschillende mensen verschillende associaties op. Extreme sporten, extreme hitte, of extreme armoede bijvoorbeeld. De extremen van een wiskundige functie beschrijven de hoogste en de laagste waarden die bereikt kunnen worden en je armen en benen heten ook wel je extremiteiten. De Dikke van Dale noemt ‘uiterst(e)’ als definitie en ondanks dat ons land niet uiterst groot is, heeft het wel enkele uitersten. En naar deze extreme plekken neem ik je deze blog mee!

Tijdens de reisbeperkingen van 2020 en 2021 zijn veel mensen Nederland met andere ogen gaan bekijken. Veel vakanties werden lokaal gevierd en ook Jan en ik zijn op verschillende manieren binnen Nederland op ontdekkingsreis gegaan. In het kader van miniavonturen vlakbij huis zijn we bijzondere plekken op het vasteland van Europees Nederland gaan opzoeken. En dat ik dat zo specifiek benoem is niet voor niets, want officieel is het Koninkrijk der Nederlanden natuurlijk groter dan alleen dat deel wat met de auto te bereiken is vanuit huis. En alhoewel wij graag ook de meest uiterste extremiteiten van het overzeese Nederlandse Koninkrijk zouden bezoeken, ging dat tijdens de geboorte van dit idee nog allemaal niet.

Noord, Oost, Zuid, West – Nederland op zijn uiterste best!

West

Hiermee is het allemaal begonnen! In maart 2021 verbleven we een nachtje in Sluis in Zeeland. Vlak daarbij ligt Sint Anna ter Muiden met daar, bijna tegen de deur van een restaurant: het meest westelijke punt van Nederland. Grenspaal nummer 360. We klikten een selfie en maakten zo de eerste stap van ons project ‘Extreem Nederland’!

Zuid

Grenspaal nummer 12 bij Klein Kuttingen in het zuiden van Limburg markeert het meest zuidelijke punt van ons land. In het Pinksterweekend van 2021 vinkten we verschillende extremen af (waarover later meer), waarbij dit de laatste was van dat weekend. Op de Rue de Beusdael, een holle weg tussen Klein Kuttingen in Nederland en Beusdael in België, staat aan de kant van de weg de grenspaal. Een klein inritje schuin de berm op bood plaats aan de auto en nadat wij onze selfie maakten, volgden nog verschillende andere zuidelijkste-punt-hunters.

Oost

Waar we bij west gemakkelijk naar een ruim parkeerterrein konden rijden en zonder problemen de grenspaal vonden, moesten we bij oost wat meer ons best doen.
Het meest oostelijke punt van Nederland is te vinden bij Bad Nieuweschans in Groningen. Om er te komen moesten we een stukje door Duitsland rijden over een verlaten weggetje, de auto in de berm parkeren en een stukje door de struiken kruipen onder een snelweg. Half-tijgerend tussen de lege koffiebekertjes en papieren zakdoekjes vonden we daar een bemost betonnen paaltje met nummer 196: het meest oostelijke punt van Nederland!

Noord

In hetzelfde weekend als waar we oost bezochten, bezochten we noord. Tevens gelegen in Groningen, zo’n tien kilometer ten noorden van Uithuizermeeden vind je de Nederlandse Noordkaap met de Hemelpoort. Wij hadden geluk, want we hadden een helder blauwe lucht boven ons hoofd en niets dan een strakke Waddenzee voor onze ogen. Met de verrekijker konden we extreem ver tot Borkum – een Duits Waddeneiland – kijken.

Van laag naar hoog – extreem fietsen tot ik een ons woog!

Laag

De zaterdag voor Pinksteren in 2021 regende het pijpenstelen. Dikke grijze wolken ontnamen het ganse land de zonneschijn waar we zo van houden en de hele ochtend heb ik zitten pruilen op de bank. Tot Jan riep: “We gaan nu, of we gaan niet!”, en ik binnen tien minuten in mijn fietskleding klaar stond bij de schuur. Mijn fiets werd achterop de auto gezet en met de ruitenwissers op standje hysterisch reden we naar Nieuwerkerk aan den IJssel.
Het lijkt me algemene kennis dat een groot deel van ons land zich beneden zeeniveau bevindt. Het punt wat zich het verst onder zeeniveau bevindt, vind je bij Nieuwerkerk aan den IJssel. Aan de Parallelweg Zuid bij de A20 tussen Rotterdam en Gouda staat een blauwe meetlat die aangeeft dat we daar 6,74 meter onder NAP staan. Een mooi punt voor de start van mijn fietstocht!

Hoog

Ik fietste dat weekend namelijk van laag naar hoog. Eerst van laag naar huis, wat toen nog in Veldhoven was, en bijna pal op de kortste route tussen de twee extremen lag. Een tocht van 110 kilometer, die dus startte in de plenzende regen in Nieuwerkerk aan den IJssel. Gelukkig werd het onderwijl steeds droger, dus al dat gepruil op de bank was nergens voor nodig.
Op eerste Pinksterdag maakte ik mijn fietstocht bergop af. Van huis naar hoog is nog eens 110 kilometer fietsen. Inge vergezelde mij de eerste kilometers, die daardoor – ondanks de inspanningen van de dag hiervoor – lekker gingen. Door zuidoost Brabant en door noord Limburg ging alles nog lekker, al had ik wel forse tegenwind. In het zuiden van Limburg begint het landschap echter flink te glooien en ik zwoegde menig heuvel op. Vlak voor het venijn – wat bij deze tocht écht in de staart zat – stond Jan gelukkig op me te wachten met een motivatiechocoladereep, waardoor die Vaalserberg uiteindelijk ook lukte. Op 322,5 meter boven zeeniveau tikten wij weer mooi een extreem punt af op de kaart!

Bonuspunten: Smal, Drielandenpunt en West Duitsland

Vlakbij Susteren en Holtum in het midden van Limburg is Nederland maar zo’n vijf kilometer breed. Dat het ‘pootje’ van Limburg maar smal is wist ik wel, maar dat dit smalste stukje van het land ook werd aangegeven met vlaggen en banieren wist ik niet. Een leuke verrassing onderweg dus! En nog een bonuspuntje: het meest westelijke punt van Duitsland is daar ook te vinden!
Het derde bonuspuntje ligt naast het hoogste punt van het land op de Vaalserberg: het drielandenpunt, waar België, Duitsland en Nederland een grens delen.

Lang en kort – waar een plaatsnaam een tongbreker wordt!

Lang

In het noorden van Nederland zijn heel wat puntjes van ons lijstje af te vinken. We hadden oost en uiteraard noord al besproken, maar er is meer te ontdekken in de noordelijke provincies!
In Drenthe vind je bijvoorbeeld het buurtschapje Gasselterboerveenschemond! Met vijventwintig letters de langste plaatsnaam van Nederland. Het inwoneraantal is met 36 personen (in 2016, volgens Wikipedia) maar net iets hoger dan het aantal letters in de plaatsnaam zelf en Gasselternijveenschemond – één letter korter – ligt op minder dan twee kilometer afstand.

Kort

Als je bij Gasselterboerveenschemond linksaf slaat en ruim een uur naar het noordwesten rijdt, kom je bij Ee. Ie in het Fries. Je raadt het al: de kortste plaatsnaam van Nederland!
Ee hoort bij de gemeente Noardeast-Fryslân en ligt vlakbij Dokkum en Nationaal park Lauwersoog.

Groot en klein – wat is projectje ‘Extreem Nederland’ toch fijn!

Groot

De laatste twee extremen van Nederland liggen ook weer vlakbij elkaar en we bezochten deze plaatsen afgelopen januari.
Amsterdam is met 905.234 inwoners de plaats met de meeste inwoners van Nederland. Geen verrassing lijkt me. Op 27 januari jongstleden zwierven we langs de typische grachten van onze hoofdstad en bezochten we het Rijksmuseum.

Klein

Als Gasselterboerveenschemond met 36 inwoners niet de minste inwoners heeft van Nederland, hoeveel inwoners heeft de kleinste plaats dan zul je je afvragen! Het antwoord is even simpel als verrassend: nul!
Onder de rook van Amsterdam ligt het dorpje Ruigoord. Uit archeologische vondsten is gebleken dat hier in de 11e eeuw al mensen leefden. Het voormalige eiland in de Houtrakpolder werd ’t Ruyghe Oort genoemd en in 1835 werd er in Ruigoord het eerste huis gebouwd. Het groeide uit tot een dorpje met zo’n tweehonderd inwoners.
In 1964 kwamen er echter andere bestemmingsplannen voor de grond rondom Amsterdam en werden de inwoners uitgekocht en gedwongen te verhuizen. Enkelen van hen verzetten zich en bleven zitten waar ze zaten, en eind 1972 werden de huizen die wel leeg stonden gekraakt door kunstenaars en hippies.
Een hoop getouwtrek tussen activisten en overheden later werd in 2000 verklaard dat het dorp mocht blijven bestaan, maar er niet meer officieel gewoond mag worden. Het officiële inwoneraantal van Ruigoord is daarom dus nul. Wel staan er nog huizen waarin kunstateliers zijn gevestigd, is er een kerkgebouw, een vlindertuin en zijn er veel bijzondere kunstuitingen te bewonderen.

Wij hebben erg genoten van het opzoeken van deze extreme plekjes van ons land en we willen jullie graag uitnodigen ook eens extreem op zoek te gaan naar leuke plaatsen in de buurt. Wellicht loop je in je dagelijkse rondje met de hond wel langs de dikste boom van je gemeente, rijd je op weg naar je werk langs het duurste huis wat op Funda staat of woon je in de kortste straat van je stad. Wat het ook is: laat het hier weten, of tag me in je foto op Instagram (@waarismarleen)!
En heb je nu nog extreem veel zin in meer ‘waarismarleen’? Hier vind je een video over hoe ik van laag naar hoog fietste!